Kumar Pişmanlıktır Türkiye'nin İlk ve Tek Anti-Kumar Platformu
Kumar bağımlılığı günümüzün en büyük sorunlarından biri ve gün geçtikçe bu sorun daha da büyüyor. Bağımlı birey, kendine zarar vermekle kalmıyor, çevresine, ailesine, ilişkilerine ve ekonomik duruma ciddi zararlar verebiliyor. Kumar bağımlısı biri ancak maddi anlamda içinden çıkılmaz bir noktaya geldiğinde bağımlı olduğunu kabul ediyor ve kumar bağımlılığını araştırmaya başlıyorlar.
Bu kişiler genelde “kumarı bırakmak istiyorum” veya “kumardan kurtulmak istiyorum” diyerek tedavi merkezlerine veya hastanelerin psikiyatri bölümlerine başvuruyorlar. Peki Kumar bağımlılığı nedir? Bir tedavisi var mıdır?
Kumar Bağımlılığı Nedir?
Kumar bağımlılığı bir insanın değerli bir ödüle sahip olmak için, hali hazırda sahip olduğu her şeyi riske atmasıyla sonuçlanan bir davranış bozukluğudur. Kişi hayatına mal olacağını bile bile içinden gelen dürtülere sürekli olarak yenik düşüp her defasında kumar oynayarak, kendini rahatlattığına inanır.
Bu dürtüler o kadar güçlüdür ki, bireyin para bulmak için çok rahat yalan söylemesine ve toplumsal olarak ahlak dışı sayılabilecek birtakım suçların gayet normalmiş gibi işleye bilmesine sebep olur. Tıpta “Patolojik Kumar bağımlılığı” olarakta bilinen kumar bağımlılığı, son yıllarda psikolojik bir rahatsızlık olarak kabul edilerek, “madde kaynaklı olmayan bağımlılıklar” kategorisinde değerlendirilmeye başlandı.
“Son yayınlanan Amerikan Psikiyatri Birliğinin Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı 5. Baskısı (DSM-5) ile kumar bağımlılığı, bağımlılıklar kategorisine dahil edilmiş ve “Madde ile İlişkili ve Bağımlılık Bozuklukları” kategorisinde “Madde ile ilişkili olmayan bozukluk” başlığı altına alınmıştır.”
Kaynak: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/516434
Tıpkı alkol, sigara ve uyuşturucudaki gibi, kumarda beyin ödül sistemi üzerindeki doğal seyrinde ilerleyen kimyasal yapının bozulması sonucu meydana çıkar. Burada bir madde veya uyaran olmadığı için kişi istediği zaman kumarı bırakabileceğini düşünerek, kumarın ona zarar verdiğini bile bile oynamaya devam eder.
Kumar Bağımlılığının Sebepleri ve Gelişimi
Kumar bağımlılığının sebebi bilimsel anlamda tam olarak netleşmese de bazı kaynaklar bunun genetik yapı veya çevresel faktörlerden kaynaklandığını savunmaktadır. Kişinin bu duruma nasıl bu derece bağımlı hale geldiği ise hala net bilinmemektedir. Kumar bağımlılığının gelişmesinde birçok faktör rol almaktadır. Bu faktörler kişiden kişiye değişse de genel olarak sırasıyla;
- Kişinin içinde bulunduğu maddi bunalımdan çıkmak istemesi,
- Mutsuz ve yalnız yaşamak,
- Başkalarının hayatına özenme,
- Kumar oynarken hissedilen duyguların tekrar yaşama isteği,
- Kişinin işinde veya çevresinde yaşadığı sorunlar,
- Aile içindeki maddi imkansızlıklar,
- Kumar ortamındaki baş döndürücü figürler ve ortamlar,
- Bir an önce ve zahmetsiz “zengin olma” isteği,
- Kolay para kazanma isteği,
- Psikolojik yatkınlık,
Ve buna benzer birçok nedenden kişide sürekli artan bir eğilimde kumar oynama isteği gelişir. Tıpkı diğer bağımlılıklarda görülen bağımlılık seyri, kumarda da benzer seyirde ilerler. İlk olarak küçük miktarlarda başlanılan kumar, sonrasında kaybedilen miktarları kurtarmanın peşine düşüldükce, riske edilen paranın da miktarı büyümektedir.
Ayrıca zaman içinde beyin ödül merkezinde eskiden riske edilen miktarlara tolerans geliştiği için kişi küçük risklerden artık zevk almayarak daha büyük riskler alarak kumar oynamaya devam eder.
Kumar Bağımlılığının Belirtileri
Tıpkı diğer bütün psikolojik kaynaklı rahatsızlıklarda görüldüğü gibi, kumar bağımlılığında da birtakım semptomlar görülebilmektedir. Bu semptomlar kişiden kişiye değişse de büyük çoğunluk aynı semptomları yaşamaktadır. Eğer kişi; “Ben bir kumar bağımlısı mıyım?“ Diye soruyorsa, aşağıdaki semptomlar bu soruya net bir şekilde yanıt vermektedir.
- Sürekli kumar oynamayı düşünmek veya kumar oynamak,
- Kumar heyecanını sürekli aynı seviyede yaşamak için artan miktarlarda para riske etmek,
- Kumarı bırakma girişimlerinden sonuç alamamak ve tekrar kumar oynadığında normale dönmek,
- Kumar oynamadığınız zamanlarda, yoğun kaygı ve stres yaşamak,
- Yaşadığınız sorunlardan ve stresten uzaklaşmak için kumar oynamak,
- Kumar oynadığınızda yaşadığınız heyecanı başka hiçbir aktivite de veya sosyal olayda alamamak,
- Kayıplarınızı sadece kumar oynayarak geri gelebileceğine inanmak,
- Kumar oynamak için gerekli kaynak arayışında hiç çekinmeden yalan söylemek,
- Kumar sebepli işinizi, kariyerinizi veya başarılarınızı riske atmak veya yok etmek,
- Önünüzdeki fırsatları kumara ayırdığınız vakit sebebiyle kaybetmek,
- Kumar oynamak için kaynağınız tükendiğinde, hırsızlık veya dolandırıcılık gibi suç işlemeyi düşünmeye başlamak,
- Sizi başkalarının kurtarmasını beklemek,
- Başkalarının sizi kurtarması halinde bunu bir fırsat olarak görüp tekrar kumar oynamak,
- Hayati derecede önemli yaşam masraflarını bile hiç düşünmeden kumara vermek,
- Kumardan başka hayattaki hiçbir şeyin size zevk vermediğini düşünmek,
- Depresyon, panik atak ve kaygı bozukluğu yaşamak
Kumar Bağımlılığı Riski Grupları
Kumar bağımlılığı gelişimi herkeste görülebilse de bazı grupların diğerlerine göre bu bağımlılığı geliştirme riski daha yüksektir. Bu kişiler sırasıyla;
- Psikolojik sorunlar yaşayan bireyler,
- Madde bağımlıları,
- Depresyondaki kişiler,
- Yoğun kaygı yaşayan kişiler,
- Obsesiv kompulsiv bozukluk ve bipolar bozukluğu sorunu yaşayanlar,
- Ekonomik yapısında bozulma yaşayanlar,
- Erkekler (Erkeklerin kadınlara oranla kumar bağımlılığı geliştirme riski çok daha fazladır)
- 16 – 35 yaş arası yetişkin ve gençler,
- Doğrudan veya dolaylı olarak “Dopamin” hormonunu etkileyen ilaçları kullananlar,
- Kumar oynama eylemini yoğun yaşayan arkadaş çevresi,
- Aile içi şiddet, sorun veya huzursuzluk yaşayan kişiler,
- Kolay sıkılan, rekabetçi, aşırı dürüst, çevresinde başarılı bilinen kişiler.
Kumar Bağımlılığının Sonuçları
Kumar bağımlılığının fiziksel bir uyarıcı veya zarar veren bir maddeye maruz kalınmadığından genelde kişide ruhsal bozukluklar, depresyon, kaygı baş gösterir. Psikolojik problemlerin yanı sıra ekonomik problemlerde kişiyi bir süre sonra hareket edemez hale getirir. Bu problemlerde bozulan aile ve çevre ilişkilerine, öz güven kaybına, kaygı ve gelecek korkusu gelişmesine yol açabilir. Bunun sonucu olarak kişiler içinde bulundukları bu depresyondan çıkabilmek için intihar dahil her seçeneği akıllarından geçirebilmektedir.
Ayrıca kumar bağımlılığı ile bozulan beyin ödül mekanizmasının günlük olaylara tepkisiz kalışından dolayı kişi hayattan hiçbir şekilde zevk alamaz ve yaşayamaz hale gelir. Bu fonksiyonel bozulma zaman içinde kişiyi ciddi boyutta günlük yaşam gereksinimlerini bile yapamayacak hale sokabilir. Ayrıca beyindeki bu kimyasal bozulmanın ileride MS ve benzeri sinir sistemi hasarlarına yol açabilme riski de taşıyabilmektedir.
Kumar Bağımlılığı Tedavisi
Diğer bütün bağımlılıklardaki gibi kumar bağımlılığı tedavisinde de bilişsel davranışçı tedavi modülü uygulanmaktadır. Bilişsel davranışçı tedavi ile kumar bağımlısının alışkanlıklarını nasıl değiştirebileceği, kumar oynama dürtüsü geldiğinde bu durumla nasıl başa çıkabileceği gösterilmektedir. Ayrıca bağımlılığın altında yatan nedenleri öğrenip bu nedenleri de minimuma indirerek, kişinin tekrar kumar oynamaya yönelmesini engellemeyi amaçlamaktadır.
Kumar bağımlılığı tedavisinde bilişsel davranışçı tedavi yaklaşımının başarılı olduğunu ve iyi sonuçlar alındığı tespit edilmiştir. Ama gerekli görüldüğünde, psikiyatristler gerek ilaç tedavisi gerekse aile bireylerinin de terapilere katılmasını talep edebilir. Kumar bağımlılığı tedavisinde sorun olarak bilinen tek nokta ise kişilerin kumar oynadıklarını gizlemesidir. Kişi bu sorunun kendi başına üstesinden gelebileceğine inanır.
Kumar oynamak toplumumuz tarafında ahlaki bir sorun veya irade sorunu olarak bilindiğinden, kişi henüz maddi anlamda yüksek riskli bir seviyede değilse, bu sorunu sürekli gizler ve tedavi olmaktan kaçınır. Bu kişiler tedavi görmediği sürece kumar bağımlılığına olan tolerans gelişir ve tedaviye olumlu yanıt verme olasılığı daha da azalır. Kumar bağımlılığından kurtulmak istiyorsanız hemen kumar bağımlılığı konusunda uzman bir psikiyatrist ile görüşmeniz sizin için iyi bir tercih olacaktır.
Türkiye’de Kumarla Mücadele Eden Ücretsiz Kuruluşlar
Yeşilay veya Yedam’ın (Yeşilay danışmanlık merkezi) kumar bağımlılarının ücretsiz destek alabileceği bir birimi mevcuttur. 115 no’lu telefondan ulaşıp, randevu alabilirsiniz.
Sevgili arkadaşlar bende hikayemi yazmıştım gerçekten bu bataklıktan kurtulmak çok zor ne kadar ara verirsen ver süre uzun olsa bile gene bir yerden çıkıyor benimde edindiğim tecrübelere dayalı olarak benim gibi ve bizim gibi olanların tek çaresi biz kronik birer hastayız tansiyon veya şeker gibi düşünün gerçekten bırakanlar ayrı benim gibi asla beyninde çom uğraşıpta tamamen bitiremeyenlere banka hesaplarımızı maaşı kesinlikle en yakınımıza ömür boyu onunla kontrollü olarak yapmalıyız her zaman ölene kadar yoksa her zaman geri dönme ihtimali var.yaşayıp tecrübe ettim bunu yaparsak oynama ihtimalimiz kalmıyor..hoşçakalın
Hayatlarımız bitti bu genclık yıllarımızda herşeyimiz elimizden gitti , Kardeşlerim allah rızası için bırakın bu işin sonu yok bi yararı yok haram para uzerıne bi hayat kurulmaz bi hayrı yok Dünyaları kaybettim bir sürü birikimim arabam insanların bana olan guvenleri herşey kardeşlerim bırakın tedavı olun yapmayın evınız ocagınız soner aılenız yuvanızı yıkar vazgeçin
kumar bagimliligindan kurtulmak gercekten cok zor is. bagimli olduktan sonra is isten gecmis oluyor. lutfen yapmayin. hayatina kastiniz varsa kumar oynayin. yollun basindaysaniz hic vakit kaybetmeden hemen birakin. hastalik bu yemin ederim hastalik. duygu kalmiyor aile san sohret para her seyini bitiriyor. millet aciyarak ve tiksinerek bakiyor sana. kendi ellerimle yaptim bunu. yillarimi da aldi cabasi. ama artik aklim basima geldi hocam. Bu arada kitabini da aldim ve inan bana kitapta tek tutuldugum nokta ise yillarca gozumun onundeki perdeyi nasil kaldirmamisim oldu. meger ne derin bir hipnozdaymisiz ustad. Allah herkesin yardimcisi olsun. Isin gucun rast gitsin seninde. Ben ne desem bos ama bu hale gelmeden insanlar birakmali. cidden birakilmali yoksa sonu olum bu lanetin!